
جابجایی و حملونقل کانکس از مهمترین مراحل در هر پروژه ساختمانی یا صنعتی است. از آنجا که کانکسها بهصورت پیشساخته در کارخانه تولید میشوند و به شکل کامل به محل نصب منتقل میگردند، حمل صحیح آنها اهمیت ویژهای دارد. بسیاری تصور میکنند جابجا کردن کانکس به دلیل ابعاد بزرگ و وزن زیاد، فرآیندی پیچیده و پرریسک است؛ اما با رعایت چند اصل ساده و انتخاب روش مناسب حمل، میتوان این کار را ایمن، سریع و بدون آسیب انجام داد.
فرقی نمیکند قصد دارید کانکس خود را برای اهداف کاری، راهاندازی انبار جدید یا جابجایی در محدوده ملک شخصی منتقل کنید؛ آشنایی با مراحل حمل، انتخاب وسیله نقلیه درست و آگاهی از قوانین مربوط به ابعاد و مجوزها، سه عامل اصلی موفقیت شما در این مسیر است.
در این راهنمای جامع، شما با استانداردهای ابعادی کانکسها، روشهای بارگیری ایمن با جرثقیل و تریلی، قوانین حملونقل، نکات ایمنی و مجوزهای مورد نیاز آشنا خواهید شد تا بتوانید با اطمینان کامل، سازه خود را از کارخانه تا محل نهایی بدون کوچکترین آسیب منتقل کنید.
نحوه جابجا کردن انواع کانکس
همانطور که بالاتر اشاره کردیم، کانکس ها سازه های پیش ساخته ای هستند که در کارخانه ها ساخته میشوند و بعد به محل پیاده سازی پروژه منتقل میشوند. برای انتقال کانکس به محل اصلی پروژه میتوان از روش های مختلفی استفاده کرد. یک راه استفاده از جرثقیل و از تریلی های بزرگ حمل بار است و البته که راه های دیگری نیز برای حمل کانکس ها وجود دارد. برای مثال به منظور جابجایی کانکس های زیر 5 تن از تریلرهای کوچک نیز استفاده میشود، کانکس اسکید دار با تجهیزات کمتری جابجا میشود و کانکس سیار چرخدار نیز به کمک چرخ های خودش جابجا میشود. کانکس ساخته شده با استفاده از ماشین آلات و ابزارهای باربری لازم، توسط وسیله نقلیه مناسب به محل پیاده سازی پروژه منتقل میشود. نکته مهم این است که فرایند بارگیری کانکس با دقت کافی انجام شود تا از آسیب های احتمالی جلوگیری شود.
وسایل نقلیه مناسب برای حمل کانکس
وسایل نقلیه و روشهای حمل کانکس در ادامه بررسی شدهاند :
| وسیله نقلیه | کاربرد / توضیح |
|---|---|
| لیفتراک | مناسب برای کانکسهای کوچکتر و جابهجایی در مسیرهای کوتاه |
| جرثقیل | برای بلند کردن و قرار دادن کانکسها روی کامیون و تریلی یا عبور از موانع |
| کامیونهای کفی | ایدهآل برای حمل کانکسها در مسافتهای طولانی |
حمل کانکس با جرثقیل و تریلی
با توجه به اینکه راه های متفاوتی برای جابجا کردن کانکس ها وجود دارد، سوال این است که آیا نوع کانکس در انتخاب روش حمل و نقل نیز موثر است؟ کدام یک از انواع کانکس ها را میتوان با جرثقیل و تریلی جابجا کرد؟ در این بخش به پاسخ این سوالات خواهیم پرداخت.
- کانکس های نگهبانی یکی از انواع کانکس ها هستند که امکان حمل و نقل آن ها به کمک جرثقیل کار ممکنی است؛ چرا که کانکس نگهبانی یا حراست ابعاد کوچکی دارند و جابجایی آن ها توسط جرثقیل های مناسب کار معقولی است.
- بهتر است که کانکس هایی که طراحی ظریف تر و خاصی دارند، مثل کانکس های مدیریتی نیز به دلیل حساسیت بالا و به منظور جلوگیری از آسیب ها، توسط جرثقیل و تریلی منتقل شوند.
- کانکس ها اداری نیز چون از بخش های مختلفی تشکیل میشوند، باید توسط جرثقیل ها حمل شوند.
فرایند بارگیری کانکس ماموت به این شکل است که جرثقیل و تریلی حمل بار در کنار یکدیگر قرار گرفته و جرثقیل کانکس را تا ارتفاع حدود 2 متر بالا میآورد. در مرحله بعد کانکس با دقت سمت تریلی هدایت شده و به آرامی روی آن گذاشته میشود. نکته مهم این است که کانکس کاملا بر روی تریلی تراز شود و به منظور بالا بردن امنیت کامل محکم شود.
ابعاد استاندارد کانکس برای جابجایی
ابعاد کانکس یکی از تعیینکنندهترین عوامل در انتخاب روش حمل، نوع وسیله نقلیه و حتی نیاز یا عدم نیاز به دریافت مجوز است. در واقع، سازمانهای مرتبط با حملونقل جادهای، محدودههایی برای عرض، ارتفاع و طول بار مجاز تعیین کردهاند تا از بروز خطرات ترافیکی و آسیب به زیرساختها جلوگیری شود. اگر ابعاد کانکس از این محدودهها فراتر رود، به آن بار ترافیکی یا Oversize Load گفته میشود که حمل آن مستلزم دریافت مجوز رسمی است.
قوانین مربوط به حمل کانکس با جرثقیل و تریلی
مهمترین نکته درمورد حمل و نقل کانکس ها اطلاع از قوانین مربوط به جابجایی کانکس است. مسائل مختلفی مثل ابعاد کانکس ها موجب شده است قوانین خاصی درمورد انتقال این سازه ها وضع شود تا از بروز مشکلات ترافیکی و جاده ای در بزرگراه ها جلوگیری شود. پس بهتر است قبل از هر چیزی با این قوانین آشنا شوید تا از پرداخت جریمه های هنگفت مربوط به این موضوع نجات یابید. باید بدانید که در موارد خاصی باید برای حمل و نقل کانکس خود مجوز دریافت کنید. در ادامه به این موضوع اشاره خواهیم کرد که در چه صورتی برای جابجایی کانکس نیاز به مجوز دارید.
قبل از هر چیز به چند نکته پایه درمورد انتقال کانکس ها اشاره کنیم:
- راننده ای که مسئولیت حمل و نقل کانکس را بر عهده دارد باید مهارت بالایی داشته باشد. کانکس ها باعث افزایش وزن وسیله نقلیه میشوند و کنترل آن را در مسیرهایی که پیچ و خم زیاد یا سراشیبی های تند دارند سخت میکنند. به همین دلیل راننده باید توانایی کنترل آن را داشته باشد.
- کانکسی که میخواهد منتقل شود باید به وسیله بست ها و طناب ها، کاملا محکم بسته شود. درضمن وزن کانکس و تریلی نیز باید مورد ارزیابی قرار گیرد تا مجوز های لازم برای آن ها صادر شود.
در پروژههای بزرگ صنعتی که از چند سازه پیشساخته بهصورت همزمان استفاده میشود، برنامهریزی برای حمل دقیقتر اهمیت بیشتری پیدا میکند. برای نمونه، در حمل سازههایی مانند سوله قوسی نیز اصول مشابهی رعایت میشود؛ چراکه این نوع سازهها به دلیل ابعاد و شعاع انحنای خاص خود، به دقت بالایی در بارگیری، ایمنسازی و تخلیه نیاز دارند. رعایت این اصول نهتنها باعث تسهیل فرایند حمل و نقل میشود، بلکه از وارد شدن آسیب به سازه در مسیر جلوگیری میکند.

مجوزهای لازم برای حمل کانکس با جرثقیل و تریلی
از آنجایی که کانکس ها متناسب با نیاز مشتری و به صورت شخصی سازی شده، در ابعاد مختلف تولید و عرضه میشوند، ممکن است برخی از آن ها به دلیل ابعاد نامتعارف باعث بروز مشکلات ترافیکی شوند. پس آیا برای جابجا کردن کانکس باید مجوز گرفت؟ در برخی موارد بله! کانکس هایی در ادامه ذکر میکنیم، برای جابجایی نیاز به مجوز دارند:
- کانکس کارگاهی بزرگ با ابعاد 250 * 800 سانتیمتر و با ارتفاع 260 سانتی متر و یا ابعاد 250 * 1000 یا 1200 سانتیمتری و با ارتفاع 280 سانتی متر.
- کانکس هایی که موجب میشوند وزن نهایی وسیله نقلیه از حد تعیین شده بیشتر شود و رانندگی در مسیرهای پر پیچ و خم را سخت میکند.
- به طور کلی کانکس هایی که عرض بیشتر از250 سانتی متر و ارتفاع بیش از 280 سانتیمتر دارند باید برای جابجایی و حمل نقل مجوز دریافت کنند؛ چرا که مشمول طرح ترافیک میشوند. اما کانکسهایی که ارتفاع کمتری دارند، در شرایط خاص نیاز به اخذ مجوز حمل و نقل ندارند.
اگر قصد انتقال و جابجایی کانکس در سطح بین الملل را دارید حتما در جریان قوانین مربوط به منقطه مد نظرتان باشید. واضح است که قوانین ترافیکی میتوانند در سطح دنیا متفاوت باشند و به منظور جلوگیری از ایجاد چالش های قانونی باید بدانید که چطور باید این جابجایی را در سطح بین الملل پیش ببرید. استفاده از کانکس تاشو راهحلی کاملاً مهندسیشده برای رفع این محدودیتهاست. این سازهها با قابلیت جمعشوندگی، بهراحتی در ابعاد استاندارد حملونقل جادهای قرار میگیرند.
ابعاد مجاز برای حمل بدون نیاز به مجوز
در حالت کلی، اگر ابعاد کانکس در محدودهی زیر قرار گیرد، میتوان آن را بدون اخذ مجوز خاص حملونقل جادهای جابهجا کرد:
| نوع کانکس | طول (cm) | عرض (cm) | ارتفاع (cm) | نیاز به مجوز حمل | روش پیشنهادی حمل |
|---|---|---|---|---|---|
| کانکس نگهبانی / حراستی | 150 – 300 | تا 250 | 240 – 260 | ندارد | لیفتراک یا تریلر سبک |
| کانکس اداری کوچک | 400 – 600 | تا 250 | 260 – 280 | ندارد (در اغلب مسیرها) | جرثقیل ۴–۵ تنی + تریلی |
| کانکس کارگاهی متوسط | 600 – 800 | تا 250 | تا 280 | در مسیرهای خاص نیاز دارد | تریلی کفی |
| کانکس کارگاهی بزرگ | 800 – 1200 | بیش از 250 | بیش از 280 | دارد | جرثقیل ۱۰ تنی + مجوز حمل |
| کانکس تاشو یا ماژولار | 400 – 600 | تا 250 | زیر 260 | ندارد | تریلر یا کانتینر ۲۰ فوتی |
نکات مهم درمورد انتقال و جابجایی کانکس
- ابعاد و وزن کانکس: تعیین وزن دقیق کانکس و وسیله نقلیه از مهم ترین قدم ها برای شروع جابجا کردن کانکس است. در برخی موارد محدودیت هایی درمورد وزن کانکس وجود دارد و اگر کانکس شما خارج از چهارچوب این محدودیت ها باشد نیاز به اخذ مجوزهای خاصی دارد.
- متراژ خیابان: یکی دیگر از مواردی که میتواند درمورد گرفتن مجوز تاثیر داشته باشد متراژ خیابان هایی است که کانکس از آن ها عبور میکند. جدای از این مورد، بررسی متراژ خیابان های مسیر و تطبیق آن ها با ابعاد کانکس اهمیت بالایی دارد؛ چرا که باید بدانید کانکس توانایی عبور از آن خیابان را دارد یا خیر!
- فاصله با جرثقیل: جرثقیل هنگام بلند کردن کانکس باید در یک فاصله معین قرار گیرد تا علاوه بر برداشتن آن از روی زمین، بدون آسیب زدن به بدنه کانکس، آن را روی کفی قرار دهد.
- تجهیزات بارگیری و حمل و نقل کانکس: پس از آنکه وزن و ابعاد کانکس مشخص شد، برای بارگیری و جابهجایی کانکس لازم است تجهیزات مناسبی را انتخاب کنید. برای مثال کانکس هایی که اندازه استاندارد دارند، با یک جرثقیل ۴ یا ۵ تنی لیفت شده و سپس روی کفی قرار داده میشوند. اما برای کانکسهای بزرگتر و سنگینتر، از جرثقیل ۱۰ تنی و تریلیهای مخصوص استفاده میکنند.
- ارتفاع کار: فاصله سطح زمین تا محل قرارگیری کانکس روی جرثقیل را ارتفاع کار مینامند که هنگام حمل کانکس باید به این نکته نیز توجه کرد.
حمل ایمن کانکس، نتیجه دقت در جزئیات
جابجایی و حملونقل کانکس، اگرچه در ظاهر ساده به نظر میرسد، اما در عمل نیازمند برنامهریزی دقیق، رعایت اصول فنی و آگاهی از قوانین حملونقل جادهای است. عواملی مانند تعیین ابعاد و وزن دقیق سازه، انتخاب وسیله نقلیه مناسب، دریافت مجوزهای لازم، و اجرای صحیح مراحل بارگیری با جرثقیل، از پیشنیازهای حیاتی این فرآیند محسوب میشوند.
بیتوجهی به هر یک از این جزئیات میتواند موجب خسارات مالی، آسیب سازه یا مشکلات قانونی شود. برای آنکه انتقال کانکس شما با حداکثر ایمنی و حداقل هزینه انجام شود، توصیه میشود پیش از هر اقدامی، با کارشناسان مجرب در حوزه سازههای پیشساخته مشورت کنید.
سوالات متداول
1. آیا برای حمل هر نوع کانکسی نیاز به مجوز داریم؟
خیر. فقط در صورتی که عرض کانکس بیش از ۲۵۰ سانتیمتر یا ارتفاع آن بیش از ۲۸۰ سانتیمتر باشد، باید از اداره راه و راهداری مجوز حمل دریافت کنید.
2. بهترین روش برای حمل کانکسهای بزرگ چیست؟
برای کانکسهای سنگین و با ابعاد بزرگتر از ۸ متر، ترکیب جرثقیل ۱۰ تنی و تریلی کفی مطمئنترین و ایمنترین روش محسوب میشود.
3. هزینه حمل و جابجایی کانکس چقدر است؟
هزینه به ابعاد، وزن، مسیر حمل، نیاز به مجوز و نوع وسیله نقلیه بستگی دارد. برای برآورد دقیق بهتر است با کارشناسان حملونقل کانکس مشورت کنید.
4. حمل کانکس درون شهری چه تفاوتی با بینشهری دارد؟
در حمل بینشهری باید مجوز حمل ترافیکی دریافت شود و مسیر حرکت از سوی اداره راهداری تعیین میگردد، اما در حمل درونشهری معمولاً محدودیتها کمتر است.
5. آیا امکان جابجایی کانکس بدون جرثقیل وجود دارد؟
بله. کانکسهای سبکتر از ۵ تن را میتوان با لیفتراک یا تریلرهای سبک جابجا کرد، اما برای سازههای سنگینتر استفاده از جرثقیل ضروری است.
6. ابعاد استاندارد برای حمل بدون نیاز به مجوز چقدر است؟
کانکسهایی با طول کمتر از ۸۰۰ سانتیمتر، عرض تا ۲۵۰ سانتیمتر و ارتفاع زیر ۲۸۰ سانتیمتر معمولاً بدون نیاز به مجوز حمل میشوند.
7. آیا امکان صادرات و حمل بینالمللی کانکس وجود دارد؟
بله، بهویژه برای کانکسهای تاشو یا ماژولار که در ابعاد استاندارد کانتینری (۲۰ یا ۴۰ فوت) طراحی شدهاند و بهراحتی قابل حمل دریایی و زمینی هستند.
8. چه تجهیزاتی برای حمل ایمن کانکس لازم است؟
جرثقیل، تریلی کفی، تسمه مهار، جک ترازکننده، بست فلزی و زنجیرهای ایمنی از تجهیزات ضروری در هر عملیات حمل کانکس هستند.