نقش سگراد در سوله چیست؟ کاربرد و مزایا سگراد در سوله

سوله‌ها به‌عنوان سازه‌های فلزی پرکاربرد در صنایع مختلف نظیر انبارها، کارخانه‌ها، سالن‌های ورزشی و غیره نیازمند اجزای سازه‌ای مقاوم و پایدار هستند. یکی از مهم‌ترین قطعاتی که در استحکام و پایداری سوله‌ها نقش مهمی دارد، سگراد یا میله مهار (Sag Rod) است. در این مقاله به‌طور کامل به اینکه نقش سگراد در سوله چیست و چه کاربرد و مزایایی دارد، در کنار نحوه اجرای آن در سوله‌ها خواهیم پرداخت.

سگراد در سوله چیست؟

سگراد یا میله مهار (Sag Rod) به میله‌هایی فلزی گفته می‌شود که برای مهار کردن لاپه‌های سوله صنعتی به کار می‌روند. لاپه‌ها (پرلین‌ها) معمولاً از پروفیل‌های Z، C و یا ناودانی ساخته می‌شوند و به‌عنوان اجزای افقی سقف سوله برای نگهداری پوشش سقف به کار می‌روند.

با افزایش طول و وزن لاپه‌ها تحت فشار بارهای وارده مانند وزن برف، بار باد یا وزن سقف، احتمال کمانش و تغییر شکل وجود دارد. در چنین شرایطی، سگراد در سوله با ایجاد نیروی کششی، از این تغییر شکل جلوگیری می‌کند

نقش سگراد در سوله

سگراد به‌عنوان یک عضو کششی در سوله‌ها، نقش حیاتی در پایداری و عملکرد بهینه سازه‌های فلزی ایفا می‌کند. در ادامه به‌طور کامل به بررسی نقش و اهمیت این عنصر در سوله می‌پردازیم:

مهار لاپه‌ها و جلوگیری از تغییر شکل

لاپه‌ها (پرلین‌ها) اجزای افقی سوله هستند که وظیفه نگهداری پوشش سقف را بر عهده دارند. این لاپه‌ها معمولاً از جنس فولاد و به شکل مقاطع Z یا C ساخته می‌شوند. در سوله‌هایی که دهانه‌های طولانی دارند، لاپه‌ها تحت فشار بارهای زیر قرار می‌گیرند:

اگر این لاپه‌ها به‌درستی مهار نشوند، تحت فشار این بارها دچار خم‌شدگی (انحراف) یا حتی کمانش پیچشی می‌شوند.
در این شرایط، سگرادها نقش کلیدی در جلوگیری از این تغییر شکل دارند. این میله‌های کششی نیروی مهاری به لاپه‌ها وارد کرده و انحراف آن‌ها را محدود می‌کنند. به عبارتی:

افزایش استحکام و پایداری کلی سازه

سگرادها علاوه بر مهار لاپه‌ها، به افزایش پایداری کلی سازه سوله نیز کمک می‌کنند. در سوله، انتقال بار از سقف به قاب‌ها (ستون‌ها) به شکلی انجام می‌شود که هر نوع ناپایداری در یک بخش از سازه می‌تواند کل ساختار را تحت تأثیر قرار دهد. سگراد در سوله با تقویت لاپه‌ها، از انتقال نیروهای اضافی و بارهای ناخواسته به بخش‌های دیگر سازه جلوگیری می‌کنند. در نتیجه:

مقاومت در برابر نیروهای دینامیکی و لرزه‌ای

در مناطق زلزله‌خیز، استفاده از سگراد در سوله اهمیت بیشتری دارد. چراکه:

نحوه نصب سگراد در سوله

سگرادها در ارتباط مستقیم با اجزای زیر نصب و استفاده می‌شوند:

نصب سگرادها نیاز به دقت و محاسبات مهندسی دارد تا عملکرد صحیح آن‌ها تضمین شود. مراحل نصب به شرح زیر است:

تفاوت سگراد با سایر سیستم‌های مهار

سگراد به‌عنوان یک سیستم مهار کششی در سوله‌ها، تفاوت‌های مهمی با سایر روش‌های مهار دارد و از ویژگی‌های منحصربه‌فردی برخوردار است. درحالی‌که سیستم‌های دیگری مانند بادبندها و میلگردهای مهاری نیز برای تقویت سازه به کار می‌روند، هر یک کاربردها و محدودیت‌های خاص خود را دارند. بادبندها معمولاً برای مهار نیروهای جانبی مانند فشار باد یا زلزله در کل سازه استفاده می‌شوند و عملکرد اصلی آن‌ها در تقویت دیوارها و قاب‌ها در برابر بارهای جانبی است. در مقابل، سگرادها مستقیماً برای مهار لاپه‌ها در سقف سوله به کار می‌روند و وظیفه اصلی آن‌ها جلوگیری از خمیدگی یا کمانش لاپه‌ها تحت بارهای ثقلی و جانبی است.

علاوه بر این، میلگردهای افقی یا سایر اتصالات مشابه که برای مهار لاپه‌ها استفاده می‌شوند، انعطاف‌پذیری کمتری نسبت به سگراد دارند و به‌طور معمول وزن بیشتری به سازه تحمیل می‌کنند. درحالی‌که سگرادها به دلیل طراحی ساده و کششی خود، به‌راحتی قابل نصب هستند و وزن بسیار کمی به سازه اضافه می‌کنند. سگرادها با توزیع یکنواخت بار، از تجمع تنش در یک نقطه خاص جلوگیری کرده و عملکرد مؤثرتری نسبت به دیگر روش‌های مهار دارند.

به‌طور کلی، تفاوت کلیدی سگراد با سایر سیستم‌های مهار در عملکرد هدفمند آن برای مهار لاپه‌ها، وزن سبک‌تر، نصب آسان‌تر و کارایی بیشتر در جلوگیری از کمانش پیچشی است. این ویژگی‌ها باعث می‌شود سگراد به‌عنوان یک راهکار بهینه و مقرون‌به‌صرفه برای تقویت و افزایش پایداری سقف سوله‌ها مورد استفاده قرار گیرد.

کاربرد سگراد در انواع سوله

نتیجه‌گیری

سگراد یا میله مهار، یکی از مهمترین اجزای سوله صنعتی است که با جلوگیری از کمانش و تغییر شکل لاپه‌ها، به افزایش استحکام و پایداری سازه کمک می‌کند. نصب صحیح و اصولی سگرادها می‌تواند ایمنی و طول عمر سوله را به میزان قابل‌توجهی افزایش دهد. توجه به محاسبات مهندسی در طراحی و اجرای سگرادها باعث می‌شود سازه در برابر انواع بارهای وارده مقاوم باشد و عملکرد بهتری داشته باشد.

با استفاده از سگراد در سوله می‌توان هزینه‌های تعمیر و نگهداری سوله را کاهش داد و سازه‌ای ایمن و مستحکم برای سال‌های طولانی در اختیار داشت.